Pomiar zróżnicowania odchyleń w kontroli budżetowej

Cel – analiza odchylen w kontroli budzetowej powinna dostarczac m.in. informacje dla potrzeb oceny poziomu realizacji planow przez poszczegolne ośrodki. Aby uzyskac takie informacje mozliwe jest wykorzystanie klasycznych miar takich jak: odchylenie standardowe, rozstep, wspolczynnik zmienności itp. Jednakze do porownan w czasie oraz miedzy centrami odpowiedzialności nalezy stosowac mierniki znormalizowane. Takie wlaściwości mają wspolczynniki Giniego, Theila oraz Herfindahla-Hirschmana. Autorzy stawiają teze, ze mozna za ich pomocą mierzyc poziom zroznicowania odchylen budzetowych. Artykul zostal poświecony badaniu mozliwości zastosowania tych wskaźnikow w analizie odchylen. Metodologia badania – cel artykulu zostal osiągniety dzieki zastosowaniu oryginalnej procedury badawczej. Zaklada ona wykorzystanie metody parametrycznej i macierzy korelacji określających pojemnośc informacyjną badanych wskaźnikow zroznicowania odchylen budzetowych. Wynik – na podstawie oceny zroznicowania odchylen budzetowych za lata 2011 i 2012 przedsiebiorstwa produkcyjnego ustalono mierniki o najwiekszej pojemności informacyjnej, tj. wspolczynnik zmienności oraz Theila. Biorąc pod uwage specyfike dzialan podejmowanych w kontroli budzetowej oraz mozliwośc standaryzacji wartości wspolczynnika Theila zostal on wskazany jako najlepszy do oceny wykonani budzetow. Oryginalnośc/Wartośc – artykul wpisuje sie w dorobek autorow, ktory koncentruje sie na wkladzie do badan nad systemami kontroli budzetowej. Przedstawiony w opracowaniu sposob oceny odchylen budzetowych nie byl wczesnej prezentowany. Zastosowanie zestandaryzowanego wspolczynnika Theila do pomiaru zroznicowania odchylen pozwala na dokonywanie porownan poziomu wy-konania budzetow miedzy centrami odpowiedzialności, planowanymi pozycjami oraz miedzy kolejnymi okresami.