FİLM BİÇEMİ AÇISINDAN DİKEY SİNEMA: THE STUNT DOUBLE VE GLASS HOUSE FİLMLERİNİN ANALİZİ

Hangi Alandan Hakem Atanmalı: Sinema FİLM BİÇEMİ AÇISINDAN DİKEY SİNEMA: THE STUNT DOUBLE VE GLASS HOUSE FİLMLERİNİN ANALİZİ Batu ANADOLU Çukurova Üniversitesi, Türkiye banadolu@cu.edu.tr https://orcid.org/0000-0002-7420-3818 Emre KOPARAN İstanbul Üniversitesi, Türkiye emre.koparan@istanbul.edu.tr https://orcid.org/0000-0002-5292-6732 ÖZ 21. yüzyılın başından itibaren görüntü formatının akıllı telefonlara ve mobil cihazlara uygun biçimde dönüştürüldüğü yeni bir üretim biçimi göze çarpmaktadır. Geleneksel yatay çerçeve, mobil ekran ölçülerine dönüşmekte ve dikey konumlanmaktadır. Bu gelişme, sinemada temelleri çok daha eskiye dayanan dikey çerçeve tartışmalarını yeniden ortaya çıkarmıştır. Dikey sinemanın gelecekte yaratacağı etki henüz belirsizliğini korurken, bu filmlerin sinema terimleri ile nasıl çözümlenebileceği ve değerlendirileceği soruları da ortaya çıkmaktadır. Çalışmanın amacı; sanatsal, fizyolojik ve endüstriyel bakış açısından dikey sinema filmlerinin biçemsel yapılarını inceleyerek farklı ve tekrarlayan üslup özelliklerini keşfetmektir. Çalışma kapsamında öncelikle dikey sinema kavramına ve tarihsel kullanımına değinilmiştir. Örneklem olarak ise dikey formatta üretilmiş iki film (The Stunt Double, Yön. Damien Chazelle ve Glass House, Yön. Zoe Beloff) belirlenmiştir. Bu filmlerin tercih edilmesindeki neden, sinema sanatı ve tarihi üzerine özdüşünümsel yapımlar olmalarıdır. Filmlerin incelenmesinde biçem analizi yönteminden yola çıkılarak anlatı yapısı, mizansen ve sinematografi öncelenmiş, bu yolla dikey sinemada görsel-işitsel anlatının nasıl inşa edildiği anlamlandırılmıştır. Çalışmanın sonucunda; dikey sinemanın anlatı yapısı açısından önemli bir potansiyele sahip olduğu, sinematografi ve mizansen açısından ise geleneksel sinemanın tarihi izleğinin bir tekrarını sunduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Dikey Sinema, Çerçeve Oranı, Biçem Analizi, The Stunt Double, Glass House.