Artykul przedstawia wyniki badan mineralogiczno-petrograficznych oraz teksturalnych na probkach skalnych ze skal zbiornikowych i uszczelniających (piaskowce, ilowce, mulowce) z utworow dolnej jury z antykliny Zaosia (środkowa Polska), z otworow wiertniczych Zaosie 2 i Bukow 2. Probki poddano eksperymentowi oddzialywania CO2-solanka-skala celem określenia ich przydatności podkątemgeologicznej sekwestracji CO2. Eksperyment polegal na zamknieciu probek skalnych na 20 miesiecy w zbudowanym reaktorze, gdzie byly one poddane oddzialywaniu solanki i dwutlenku wegla w temperaturze pokojowej (20-25°C), przy ciśnieniu otrzymanym z butli z CO2 (ok. 6MPa). Analizy mineralogiczno petrograficzne obejmowaly obserwacje w świetle przechodzącym (planimetria), SEM-EDS, XRD probek skalnych. Dodatkowo dla skal uszczelniających wykonano XRD z frakcji ilastej. Badaniate pozwolily określic skladmineralny oraz morfologie ziarenjak rowniez strukture i teksture skaly. W przypadku analiz teksturalnych określona zostala powierzchnia wlaściwa BET oraz rozklad i wielkośc porow. Mialy na celu określenie zmian w matrycy skalnej i spoiwie badanych skal w wyniku eksperymentu oddzialywania pomiedzy solanką-skalą-CO2. Eksperyment nie wplynąl znacząco na badane parametry. W przypadku kazdej z analizowanych skal obserwuje sie nieznaczne zmiany w porowatości przed i po eksperymencie, co związane jest z rozpuszczaniem sie matrycy skalnej i spoiwa oraz wytrącaniem niektorych faz mineralnych. Zmiany zaobserwowane w piaskowcach (skaly zbiornikowe) sązmianami, ktore nie wplywają negatywnie na proces skladowania CO2. W przypadku mulowcow i ilowcow (skal uszczelniających) wyniki badan pokazaly, ze eksperyment nieznacznie wplynąl na analizowane skaly. Wskazywac to moze na dobre wlaściwości uszczelniające tych skal. Niemniej jednak wyniki powinny zostac zweryfikowane i potwierdzone w uzupelnieniu o dalsze badania petrofizyczne (porowatośc, przepuszczalnośc), analizy solanek przed i po eksperymencie, jak rowniez modelowanie geochemiczne oddzialywania CO2 na skaly w obecności solanki.
[1]
Supplementary Studies of Textural and Mineralogical Changes in Reservoir and Caprocks from Selected Potential Sites Suitable for Underground CO2 Storage
,
2014
.
[2]
Stefan Bachu,et al.
Aquifer disposal of CO2: Hydrodynamic and mineral trapping
,
1994
.
[3]
Pathegama Gamage Ranjith,et al.
A review of studies on CO2 sequestration and caprock integrity
,
2010
.
[4]
Sebastian Fischer,et al.
CO2–brine–rock interaction — First results of long-term exposure experiments at in situ P–T conditions of the Ketzin CO2 reservoir
,
2010
.
[5]
A. Busch,et al.
Caprock and overburden processes in geological CO2 storage: An experimental study on sealing efficiency and mineral alterations
,
2009
.
[6]
K. Zarębska,et al.
Carbon dioxide sorption on polish ortholignite coal in low and elevated pressure
,
2013
.
[7]
Faye Liu,et al.
CO2–brine–caprock interaction: Reactivity experiments on Eau Claire shale and a review of relevant literature
,
2012
.
[8]
R. Tarkowski,et al.
Assessment of CO2 sequestration capacity based on hydrogeochemical model of Water-Rock-Gas interactions in the potential storage site within the Bełchatów area (Poland)
,
2010
.
[9]
D. Janecky,et al.
Carbon dioxide reaction processes in a model brine aquifer at 200 °C and 200 bars: implications for geologic sequestration of carbon
,
2003
.
[10]
William D. Gunter,et al.
Aquifer disposal of CO2-rich gases: Reaction design for added capacity
,
1993
.
[11]
Sebastian Fischer,et al.
Reactivity of sandstone and siltstone samples from the Ketzin pilot CO2 storage site-Laboratory experiments and reactive geochemical modeling
,
2013,
Environmental Earth Sciences.
[12]
M. Wdowin,et al.
Charakterystyka mineralogiczno-petrograficzna jurajskich skał struktury Budziszewice (rejon Bełchatowa) dla geologicznej sekwestracji CO2
,
2010
.