Umbelliferae Familyasından Bazı Önemli Kültür Türlerinin Isparta Ekolojik Koşullarında Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Anason ( Pimpinella anisum L.), dereotu ( Anethum graveolens L.), kimyon ( Cuminum cyminum L.), kisnis ( Coriandrum sativum L.), rezene ( Foeniculum vulgare Mill.) dunyada ve ulkemizde kulturu yapilan cok degerli tibbi ve aromatik bitkilerdir. Bu arastirmada; anason, kimyon, kisnis, rezene ve dereotu turlerine ait cesitlerin ve populasyonlarin Isparta ekolojik kosullarinda bazi tarimsal ve teknolojik ozelliklerinin belirlenmesi, ucucu yag, sabit yag ve petroselinik asit kaynagi olarak degerlendirme olanaklarinin arastirilmasi amaclanmistir. Tarla ve laboratuvar arastirmalarindan elde edilen sonuclara gore, en yuksek tohum verimi anasonda “Yesilova” populasyonundan (47.01 kg/da), dereotunda “Aksehir” populasyonundan (77.75 kg/da), kimyonda “Egebir09” cesidinden (97.00 kg/da), kisniste “Erbaa” cesidinden (82.85 kg/da) ve rezenede “Denizli” populasyonundan (63.66 kg/da) elde edilmistir. En yuksek ucucu yag orani anasonda “Burdur” populasyonunda (%3.60), dereotunda “Burdur” populasyonunda (%3.73), kimyonda “Turkmen09” cesidinde (%2.13), kisniste “Gamze” cesidinde (%0.47) ve rezenede “Burdur” populasyonunda (%3.13 tespit edilmistir. En onemli ana ucucu yag bileseni anasonda trans-anetol (%95.56-95.88), dereotunda D-karvon (%37.87-67.76), kimyonda a -thujenal (%30.90-42.52), kisniste linalool (%81.85-88.94) ve rezenede trans-anetol (%79.67-89.13) olarak bulunmustur. En yuksek sabit yag orani anasonda “Burdur” populasyonunda (%30.17), dereotunda “Burdur” populasyonunda (%21.24), kimyonda “Egebir09” cesidinde (%29.03), kisniste “Erbaa” cesidinde (%25.42) ve rezenede “Denizli” populasyonunda (%23.67) belirlenmistir. En yuksek petroselinik asit orani ise anasonda “Cardak” populasyonunda (%63.37), dereotunda “Burdur” populasyonunda (%87.28), kimyonda “Turkmen09” cesidinde (%60.18), kisniste “Erbaa” cesidinde (%79.89) ve rezenede “Burdur” populasyonunda (%83.49) kaydedilmistir.